WYCIECZKA SŁUCHACZY ŚLADAMI POWSTANIA WARSZAWSKIEGO I POWSTANIA W GETCIE

10 listopada słuchacze semestrów V LOB, V LOZ, V LOA i III LO wzięli udział w wyprawie śladami powstańców warszawskich oraz powstańców warszawskiego getta. Wycieczkę zorganizowała pani profesor Agnieszka Wydryszek. Opiekę nad słuchaczami sprawowała również pani profesor Magdalena Królikowska.

Korzystaj±c z okazji zbliżającego się święta niepodległości oraz fantastycznej tego dnia pogody, słuchacze odwiedzili Muzeum Powstania Warszawskiego, znajdujące się w dawnej Elektrowni Tramwajów Miejskich na warszawskiej Woli. Po odczekaniu w gigantycznej kolejce (opłaciło się), uczestnicy wycieczki obejrzeli ekspozycję, prezentującą walkę i codzienność powstania na tle okupacji aż po wojenny terror komunistyczny i losy powstańców w czasach PRL-u. Słuchacze docenili sposób prezentacji tych zagadnień z wykorzystaniem najnowszych technik audiowizualnych, pozwalających na interaktywne uczestnictwo w oglądaniu eksponatów. Największe wrażenie wywołał kilkumetrowy monument – “bijące serce walczącej Warszawy”, w którym zamknięto odgłosy powstańczej stolicy. Słuchacze przeszli trasą, prowadzącą przez trzy kondygnacje, po granitowym bruku, wśród gruzów burzonego miasta. Większość zebrała ze sobą kartki z kalendarza, pozwalające prześledzić powstanie dzień po dniu a także historyczne obwieszczenie z 3 sierpnia 1944 roku, wydrukowane na maszynie z lat czterdziestych. Ogromne wrażenie wywarło również przejście kanałami oraz obejrzenie repliki samolotu Consolidated B – 24 Liberator, pilotowanego przez Zbigniewa Szostaka, zestrzelonego przez myśliwce Luftwaffe w okolicach Bochni. Replika wykonana jest w skali 1:1, włączono w jej budowę oryginalne elementy samolotu, znalezione w rejonie katastrofy. Punktem kulminacyjnym wizyty w muzeum był udział w projekcji filmu pt. “Miasto ruin”, będącego pierwszą w Polsce cyfrową rekonstrukcją Warszawy, zniszczonej podczas II wojny światowej, wykonaną przy użyciu techniki 3 D. Film ukazał zburzone w marcu 1945 roku miasto, widziane z pokładu Liberatora. Słuchacze dostrzegli, że najbardziej zniszczony obszar ówczesnej Warszawy to rejon, gdzie znajdowało się getto. W tym właśnie momencie postanowili zmienić wcześniejszy plan wycieczki i zamiast zwiedzania Zamku Królewskiego, wybrać się na wędrówkę śladami żydowskiej dzielnicy Warszawy.

Spacer rozpoczęli od okolicy Ogrodu Krasińskich, by następnie dotrzeć na warszawski Muranów, do ulicy Miłej, gdzie znajdował się bunkier Mordechaja Anielewicza, członka ŻOB – u, pierwszego przywódcy powstania w getcie z roku 1943. Słuchacze rozpoznali miejsce, opisywane przez Marka Edelmana w wywiadzie, udzielonym Hannie Krall, jako zbiorową mogiłę, w której spoczywa ponad stu powstańców, w tym Anielewicz i jego dziewczyna, Mira Fuchrer. Oprócz nich pojawiły się inne, znane nazwiska, takie jak: Arie Wilner czy Lutek Rotblat, wspomniane w „Zdążyć przed Panem Bogiem”. Kolejnym przystankiem była słynna brama Umschlagplatz przy dzisiejszej ulicy Stawki, gdzie niegdyś znajdowała się rampa kolejowa, będącą pierwszą stacją przez wywózką narodowości żydowskiej do obozu w Treblince. Dziś znajduje się tam pomnik, według projektu Hanny Szmalenberg i Władysława Klamerusa, symbolizuj±cy otwarty wagon kolejowy z płaskorzeźbą, przedstawiającą strzaskany las. W kulturze żydowskiej złamane drzewo to przedwczesna, gwałtowna śmierć. Ogromne wrażenie zrobiło czterysta najpopularniejszych przed wojną polskich i żydowskich imion, wyrytych na wewnętrznej ścianie monumentu, podkreślające kilkusetletnie współistnienie w Warszawie obydwu społeczności.

Magdalena Królikowska