Aktualności
Narodowe Czytanie 2023. W tym roku „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej. To już 12. odsłona tego wydarzenia
Prezydent Andrzej Duda wraz ze swoją małżonką zaprosili wszystkich chętnych na Narodowe Czytanie 2023. To coroczna akcja wspólnego czytania wybranej lektury, do której przyłączyć się mogli wszyscy chętni, osoby prywatne oraz instytucje publiczne w kraju i za granicą.
Jako lekturę Narodowego Czytania 2023 wybrano „Nad Niemnem”. Powieść Elizy Orzeszkowej została wybrana z uwagi na tematykę Powstania Styczniowego, którego 160-lecie obchodzimy w tym roku.
Akcja wspólnego czytania odbyła się 9 września 2023 w Ogrodzie Saskim w Warszawie.
– To książka nastrojowa, napisana barwnym językiem, a zarazem donośna i sugestywna w swoim patriotycznym przesłaniu. (…) Spotkajmy się z rodzinami Bohatyrowiczów, Korczyńskich i innymi postaciami, wysłuchajmy ich rozmów o Polsce, ale też tych codziennych pogawędek „przy polskim stole”. Odkryjmy na nowo atmosferę tego dzieła, bogatą nadniemeńską przyrodę, wspaniałe pejzaże i krajobrazy. Przypomnijmy wreszcie ważne dziedzictwo Powstania Styczniowego, które powraca we wspomnieniach bohaterów i legendzie jako symbol i fundament narodowej pamięci i którego znaczenie jest istotne także dla innych narodów naszego regionu – zaznaczył w liście prezydent Polski.
BOOKCROSSING CO TO TAKIEGO?
To niecodzienne zjawisko, mające na celu zjednoczenie miłośników czytania.
Bookcrossing to niekonwencjonalna forma popularyzowania książek i czytelnictwa poprzez nieodpłatne ich przekazywanie metodą „podaj dalej”. Idea krążącej książki narodziła się w Stanach Zjednoczonych w 2001 roku, jej inicjatorem był programista komputerowy Ron Hornbaker. Swój pomysł nazwał bookcrossingiem .
Bookcrossing polega na zostawianiu przeczytanych książek w miejscach publicznych, jak również na specjalnie przeznaczonych do tego celu półkach (stoliki, regały, gabloty, biblioteczki plenerowe), po to, by znalazca mógł je przeczytać i znów puścić w obieg. Działania te mają na celu stworzenie przez czytelników swoistej globalnej biblioteki, bez żadnych ram instytucjonalnych, opłat czy kart bibliotecznych.
Co daje mam bookcrossing?
Bookcrossing pozwala dzielić się książkami, stwarza możliwość wymiany na inne, daje szansę czytania tym, których nie stać na zakup książek, powoduje, że książki są w ciągłym obiegu, umożliwia śledzenie wędrówki książek, gdyż dzięki internetowemu systemowi monitoringu stwarza możliwość obserwowania drogi uwolnionego tomu.
Bookcrossing to bezinteresowna przyjemność dzielenia się literaturą , budowanie więzi między czytelnikami, skuteczny sposób integracji.
Cyprian Kamil Norwid – 140. rocznica śmierci
140 lat temu, 23 maja 1883 r. w podparyskim przytułku św. Kazimierza zmarł Cyprian Kamil Norwid, poeta nierozumiany za życia, po latach wyniesiony do panteonu polskich wieszczów. „W dramatycznych okolicznościach historii chciał ocalić człowieka w Polakach” – powiedział prof. Andrzej Fabianowski, historyk literatury, autor książki „Sonata Norwidowska”.
23 kwietnia - Święto Książki
23 kwietnia obchodzony jest Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich. Święto organizowane jest przez UNESCO od 1995 roku, jednak jego geneza sięga 1926 roku. Pomysł zrodził się w Katalonii, a inicjatorem tego wydarzenia był wydawca Vicente Clavel Andres. Kilka lat później w 1930 roku święto zaczęto oficjalnie obchodzić w Hiszpanii, a od 1964 roku także w pozostałych krajach hiszpańskojęzycznych.
Od 2001 roku z okazji Światowego Dnia Książki UNESCO wybiera jedno miasto, które otrzymuje tytuł Światowej Stolicy Książki. Aby otrzymać to wyróżnienie należy przygotować najlepszy program promujący czytelnictwo. Po raz pierwszy miano to otrzymał Madryt, a w zeszłym roku tytuł trafił do meksykańskiego miasta Guadalajara.
21 marca - Światowy Dzień Poezji
Corocznie Światowy Dzień Poezji obchodzony jest 21 marca. Święto zostało zainicjowane przez UNESCO w 1999 roku. Głównym miejscem obchodów tego dnia jest Paryż i w tym czasie, organizowane są wydarzenia literackie, spotkania autorskie, warsztaty pisarskie, które promują czytanie, pisanie i publikowanie poezji w aspekcie międzynarodowym.
Według UNESCO, święto ma „dać nowy impuls, aby docenić poezję oraz poprzeć krajowe, regionalne i międzynarodowe ruchy poetyckie”. W Polsce koordynacją imprez organizowanych w Światowym Dniu Poezji zajmuje się Komitet Organizacyjny. W polskich miastach odbywają się wydarzenia poetyckie, na które zapraszani są goście z całego świata. Celem obchodów jest popularyzowanie w trakcie wydarzeń literackich rodzimej poezji i zagranicznej. Na spotkania przyjeżdżają poeci, dziennikarze i osoby związane z literaturą. W tym czasie także wręczane są nagrody, między innymi dla wybitnych polskich poetów i zagranicznych.
7 Luty - Dzień Bezpiecznego Internetu
Głównym celem Dnia Bezpiecznego Internetu jest inicjowanie i propagowanie działań na rzecz bezpiecznego dostępu dzieci i młodzieży do zasobów internetowych, zaznajomienie rodziców, nauczycieli i wychowawców z problematyką bezpieczeństwa online oraz promocję pozytywnego wykorzystania Internetu. Ideą tego dnia jest też podkreślenie siły współdziałania w dbaniu o cyfrowe bezpieczeństwo, zarówno na poziomie międzynarodowym, jak również lokalnym, łącząc zaangażowanie wielu instytucji, ale także rodziny, szkoły czyli najbliższego otoczenia dziecka.
Historyczna książka roku 2022
Publikacja autorstwa prof. Tadeusza Pawła Rutkowskiego pt.: Pańska, szlachecka, faszystowska. Polska w sowieckiej propagandzie, kulturze i historiografii 1917-1945 —otrzymała honorowe wyróżnienie.
W kategorii najlepsza książka naukowa poświęcona dziejom Polski i Polaków w XX wieku, jury nagrodziło pracę Tomasza Sikorskiego i Adama Wątora pt. Liga Narodowa w zaborze pruskim i jej działacze. Nagrodę czytelników w tej samej kategorii otrzymała książka autorstwa Pawła Skibińskiego pt. Odnowa tej Ziemi. I Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski, czerwiec 1979.
Laureaci Konkursu „Książka Historyczna Roku” o nagrodę im. Oskara Haleckiego otrzymali statuetki i nagrody pieniężne ufundowane przez: Telewizję Polską, Polskie Radio, Instytut Pamięci Narodowej oraz Narodowe Centrum Kultury. Uroczyste wręczenie nagród odbyło się 1 grudnia 2022 roku w siedzibie Telewizji Polskiej
Reporterska książka roku 2022
Jury drugiej edycji konkursu „Grand Press – Książka Reporterska Roku” wybrało pięć książek, które będą walczyć ze sobą w finale. Autorka lub autor zwycięskiej książki otrzyma nagrodę finansową.
Kapituła jurorska w składzie: Roman Kurkiewicz, Weronika Mirowska, Beata Stasińska, Małgorzata Szejnert i Michał Żakowski wybrała książki, które znalazły się w finale. Dodatkowo na jedną z nich mogą teraz głosować czytelnicy, którzy wybiorą laureata lub laureatkę Nagrody Czytelników. Głosowanie potrwa do 9 grudnia.
Do nagrody nominowano następujące tytuły:
- „Ballada o śpiącym lwie”, Agata Listoś-Kostrzewa, Wydawnictwo Dowody na Istnienie
- „Czystka”, Katarzyna Surmiak-Domańska, Wydawnictwo Czarne
- „Migot. Z krańca Grenlandii”, Ilona Wiśniewska, Wydawnictwo Czarne
- „Trzy tłumaczki”, Krzysztof Umiński, Wydawnictwo Marginesy
- „Zderzenie czołowe. Historia katastrofy kolejowej pod Szczekocinami”, Bartosz Jakubowski, Wydawnictwo Krytyki Politycznej
Laureatów poznamy podczas jubileuszowej gali Grand Press 2022, dnia 13 grudnia w Muzeum Historii Żydów Polskich Polin Warszawie.
Nagroda imienia Jana Długosza
W czwartek 27 października 2022 r. w Centrum Kongresowym ICE Kraków odbyła się jubileuszowa, 25. Gala Wręczenia Nagrody im. Jana Długosza. To wyjątkowa inicjatywa, która popularyzuje i nagradza dzieła wnoszące istotny wkład w rozwój nauki i kultury. W gronie nominowanych znalazła się publikacja: “Sekrety ludzkiego czasu” autorstwa prof. Mariana Golki, wydana przez NCK.
Spośród wszystkich zgłoszeń jury wybrało dziesięć najciekawszych publikacji, w tym autorską monografię prof. Mariana Golki, dotyczącą pojęcia czasu, analizowanego w różnych ujęciach, w różnych epokach, z punktu widzenia różnych kultur. Autor przytacza spojrzenia na czas prezentowane przez pisarzy, filozofów i myślicieli oraz rozważa zagadnienia związane z czasem, z którymi stykamy się na co dzień. Jesteśmy bardzo dumni, że publikacja została doceniona przez tak znamienite jury.
Konkurs o Nagrodę im. Jana Długosza rokrocznie towarzyszy Międzynarodowym Targom Książki w Krakowie.
Międzynarodowe Targi Książki w Krakowie towarzyszą branży wydawniczo-księgarskiej, organizowane od 1997 r. Tegoroczna edycja odbyła się w dniach 27-30 października 2022.
TEMAT PRZEWODNI W ROKU 2022
W październiku, jak co roku, obchodzimy Międzynarodowy Miesiąc Bibliotek Szkolnych. W tym roku tematem przewodnim jest „czytanie dla pokoju”.
W tym roku Międzynarodowe Stowarzyszenie Bibliotekarstwa Szkolnego (International Association of School Libriarianship – IASL) jako hasło Międzynarodowego Miesiąca Bibliotek Szkolnych wybrało „Reading for Global Peace and Harmony”, który postanowiliśmy nieco skrócić do „Czytanie dla pokoju”.
Tak sformułowane hasło (pewnie trafne z punktu widzenia diagnozy zagrożeń, potrzeb i nastrojów dnia dzisiejszego) raczej nie jest zbyt atrakcyjne i nośne dla dzieci i młodzieży. Brzmi patetycznie, zbyt oficjalnie i urzędowo. Dla młodszych uczniów może być wręcz niezrozumiałe, a z pewnością nie wzbudzi w nich zainteresowania i emocji. Dlatego lepiej je traktować jako wskazówkę programową dla obchodów tegorocznego MMBS, z której można czerpać inspiracje do organizowania przedsięwzięć.
Trudne treści trzeba oczywiście przełożyć na formy i język dostosowane do wieku uczniów i ich wrażliwości, a także do lokalnych warunków i potrzeb. Inaczej o trudnych problemach można rozmawiać z uczniami szkoły średniej, inaczej z najmłodszymi dziećmi. Nauczyciele bibliotekarze potrafią to robić.
Literacka Nagroda NIKE 2022
2 października 2022 roku w gmachu Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, odbyła się 26. gala Nagrody Literackiej Nike. Nagrodę otrzymał profesor Jerzy Jarniewicz za tomik poezji „Mondo cane”.
„Tom wyreżyserowany przez autora zgodnie z regułami gatunku kina mondo cane. Jarniewicz rejestruje prawdziwe śmierci znajomych, zerwania, odejścia – i bezlitośnie przygląda się własnym reakcjom na te »krańcówki«. Kpiarsko poczyna sobie z modelem poezji konfesyjnej, gdy obnaża zarówno perwersyjny wojeryzm mediów, jak i słabości własnego, coraz częściej schorowanego ciała. Ciągle zmienia perspektywę składni: raz ustawia obiektyw z ironicznego dystansu, a chwilę później kameruje wszystko w szokująco intymnym zbliżeniu. „Jest tu wszystko, na co tak bardzo pragnęliście patrzeć, i na co tak bardzo patrzeć wam nie dano” – pisze o tomiku wydawca.
Jerzy Jarniewicz jest filologiem angielskim, profesorem nauk humanistycznych, poetą, krytykiem literackim i tłumaczem.
Jesienne Targi Książki
Fundacja Historia i Kultura zaprasza na Jesienne Targi Książki, które odbędą się w dniach 15-18 września 2022 r. w Arkadach Kubickiego i Ogrodach Zamku Królewskiego w Warszawie. W programie spotkania ze znanymi i lubianymi autorami, ciekawa oferta książek przygotowana przez ponad 100 wystawców oraz wiele atrakcji. Wstęp na to wydarzenie będzie bezpłatny.
Wydarzenie jest połączeniem festiwalu literackiego z częścią targową, w niezwykle atrakcyjnym i lubianym przez mieszkańców stolicy i turystów miejscu. Każdego dnia latem odpoczywają tu setki osób, leżakując na pięknym trawniku otoczonym fontannami lub w ocienionych alejach z grabowych boskietów zachowanych jeszcze z czasów przedwojennych. Stoiska wystawców usytuowane zostaną w Arkadach Kubickiego oraz w namiotach, po obu stronach centralnej części ogrodu. W samym środku zbudowana zostanie scena do spotkań autorskich. Kolejne miejsca do spotkań i innych wydarzeń programowych zlokalizowane zostaną wewnątrz Zamku Królewskiego.
Patroni 2022 – M. Konopnicka, J. Wybicki, M. Grzegorzewska, W. Rutkiewicz
Sejm RP ustanowił patronów roku 2022. Uhonorowani zostali: Maria Konopnicka, Józef Wybicki, Wanda Rutkiewicz i Maria Grzegorzewska.
Maria Konopnicka
Polska pisarka, poetka, tłumaczka i publicystka. W 2022 roku przypada 180. rocznica jej urodzin (23 maja 1842). Z tej okazji Sejm Rzeczypospolitej Polskiej postanowił uhonorować jedną z najwybitniejszych pisarek w historii, realistkę, twórczynię Roty.
Józef Wybicki
Kolejnym patronem został Józef Rufin Wybicki, który napisał Pieśń Legionów Polskich we Włoszech będącą od 1927 roku polskim hymnem narodowym. W 2022 roku minie dokładnie 200 lat od jego Wybickiego, 275 lat od urodzin i 225 lat od powstania wspomnianej Pieśni.
Wanda Rutkiewicz
Trzecią uhonorowaną postacią jest Wanda Rutkiewicz. W 2022 roku upływa 30. rocznica śmierci Wandy Rutkiewicz-Błaszkiewicz, polskiej himalaistki światowej sławy. Zdobyła, jako trzecia kobieta na świecie i jako pierwsza osoba z Polski, szczyt Mount Everestu oraz jako pierwsza kobieta szczyt K2.
Maria Grzegorzewska
Do grona patronów roku 2022 dołącza Maria Grzegorzewska, twórczyni pedagogiki specjalnej w Polsce. Była też pedagogiem specjalnym, tyflopedagogiem, tyflopsychologiem. Działała społecznie. W uchwale przypomniano jej słowa „Piękne słowa tylko szkodę przynoszą, jeśli nie są poparte czynem, choćby próbą działania”.
W roku 2022 mija 100 lat od utworzenia Państwowego Instytutu Pedagogiki Specjalnej, obecnie Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie, instytucji, która została założona przez prof. Marię Grzegorzewską.
Literacka Nagroda Nobla 2021
Literacka Nagroda Nobla 2021
W tym roku Literacką Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury otrzymał tanzański pisarz – Abdulrazak Gurnah. Urodził się on w 1948 roku na Zanzibarze, u wybrzeży wschodniej Afryki, w 1968 przybył do Wielkiej Brytanii jako student. Obecnie jest wykładowcą literatury na Kent University.
Według przewodniczącego komitetu noblowskiego Andersa Olssona “Abdulrazak Gurnah jest uznawany za jednego z czołowych pisarzy postkolonialnych Afryki”.
– We wszystkich swoich 10 powieściach rzucił nowe światło ma skutki kolonializmu i wygnania. (…) Jego twórczość jest nieustanną próbą dania głosu uchodźcom z różnych kierunków – powiedział Olsson na konferencji prasowej po ogłoszeniu werdyktu.
- Gurnah wydał między innymi powieści: “Memory of Departure” (1987), “Pilgrims Way” (1988), “Dottie” (1990), “Paradise” (1994), “Admiring Silence”(1996), “By the Sea” (2001), “Desertion” (2005) i “The Last Gift” (2011).
1 października - Międzynarodowy Miesiąc Bibliotek Szkolnych
1 października obchodzimy – Międzynarodowy Miesiąc Bibliotek Szkolnych (MMBS) ustanowiony przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Bibliotekarstwa Szkolnego. Najpierw był to jeden dzień, a od 2008 roku cały miesiąc październik. Celem akcji jest zwrócenie uwagi na ogromną rolę książki w nauce i rozwijaniu zainteresowań czytelniczych oraz rolę biblioteki w życiu szkoły.
Hasło Międzynarodowego Miesiąca Bibliotek Szkolnych w 2021 roku brzmi:
„Baśnie i legendy z całego świata”